सुख - खरचं पैश्यात मोजता येतं?

प्रत्येक माणसाच्या सुखाच्या व्याख्या किती वेगवेगळ्या आहेत , नाही ? कोणाला भरपूर पैसा कमावणं ह्यात सुख मिळतं, तर कोणाला एकतरी दिवस आपल्या कुटुंबाबरोबर सुखाने घालवण्यात आनंद मिळतो , कोणाला पैशाने दुसऱ्यांना मदत करायला आवडतं तर कोणाला स्व जातीने दुसऱ्यांची सेवा करण्यात आनंद मिळतो . थोडक्यात काय तर सुखाची व्याख्या देणं खरचं कठीण ......... जसं सुख अनुभवण्यात मजा आहे तसचं सुख बघण्यातही आनंद आहे ... तुम्ही कधी railway track  च्या बाजूच्या झोपडीत राहणाऱ्या मुलांना तिथेच खेळताना पाहिले आहे , किती मस्त खेळत असतात ती !!!! संध्याकाळी हॉटेल मध्ये सतत काम करणारे दिवसा तिथेच क्रिकेट  खेळत असतात आणि बाकीचे त्यांना प्रोत्साहन देत असतात , जणू काही stadium च ते . platform  वर भीक मागणारे रात्री तिथेच किती गाढ झोपले असतात . एकदा आमची गाडी highway  वर traffic  मध्ये अडकली , पुढे एक accident  झाला होता त्यामुळे तास दोनतास तरी निश्चिंती होती . आम्ही सगळे घामाने लथपथ आणि traffic clear होण्याची वाट बघत होतो , पण बाजूच्या गाडीचा driver मस्तपैकी झोपला होता . त्याला त्या गर्मीत किती गाढ झोप लागली होती. माझ्या आजीच्या घरी रोज एक भाजीवाली येते . भर दुपारी आल्यावर जेव्हा मी तिला थंड पाणी दिलं तेव्हा तिच्या चेहऱ्यावर एक वेगळचं समाधान दिसलं. ह्या सगळ्यांच्या चेहऱ्यावरचा आनंद , सुख बघितल्यावर असा विचार येतो ,'सुख खरचं पैश्यात मोजता येतं?' तसेच सुखाच्या सगळ्या वस्तू विकत घेता येतात पण सुख नाही हे पण पटलं.....

बंध रेशमाचे

काही दिवसांपूर्वी मी ट्रेन मधून मुंबईला जात होते . माझ्या समोरच्या सीटवर एक आई व तिची दोन मुलं असे बसले होते . मुलगा मोठा होता १३-१४ वर्षांचा आणि मुलगी लहान होती ६-७ वर्षांची. ह्या मुलांनी आळीपाळीने window सीटवर बसण्याचे ठरविले. जेव्हा मुलगी window सीटवर होती तेव्हा ती खूप खुश होती पण जेव्हा तिचा दादा window सीटवर आला तेव्हा मात्र ती कंटाळली. खूप कुरकुर करू लागली. तेव्हा तिची आई तिला म्हणाली की चल आपण नावाच्या भेंड्या खेळूया. मुलीने सुरुवातीला तिला माहिती असलेली बरीच नावे सांगितली, मग मात्र तिची पंचाईत झाली. तिला अजून नावं सांगता येईना तेव्हा तिच्या दादाने तिला मदत करायला सुरुवात केली, तिनेही नकळतपणे ती मदत घेतली. तिच्या दादाची आपल्या बहिणीला संकटात बघून तिला मदत करायची वृत्ती मला खूप आवडली, पण एक अक्षर असं आलं जेव्हा त्या दोघांनी वेगवेगळी नावं सांगितली. तेव्हा त्या मुलीने आईकडे तक्रार केली, "आई, बघ ना, हा दादा मध्ये मध्ये बोलतोय." मग तिच्या आईने तिला समजाविले की, "अगं, आता तुला मदतीची गरज नाही म्हणून तू दादाला नाही म्हणतेस. मग आधी तू त्याची मदत का घेतलीस?" त्या मुलीला ह्यातलं किती कळलं माहिती नाही पण तिच्या आईने तिला नकळत तिच्या दादाचं महत्त्व समजाविले होतं आणि आपल्या वाईट प्रसंगीच तर आपले आपल्याला मदत करतात हे पण पटवून दिलं होत. हीच गोष्ट माझ्या हृदयाला स्पर्शून गेली आणि आपण जर लहान मुलांना त्यांच्या कलेने कोणती गोष्ट पटवून दिली तर ती त्यांना नक्की कळते हे पण पटले.

नकळत कहितरि घडावे ..........!

हुल्लड बालपन खेळातच रमाव
परिस॑गे जादुच्या दुनियेत शिराव
सदा मनि एकच विचार.....वाटते....
अदभुत कहितरि घडाव नकळ्त आज.


अभ्यासाचा बोजा तोच अवघड ग्रुह्पाठ
रोज रोज लिहुनि थकावे मग दुखते पाठ
कसि सुटि मिळेल शाळेला हा एकच विचार
नकळ्त घडावे कहितरि वाट्ते आज.


मग तारुन्यपन येत मिसरुड फुट्त ओठावर
वहि बोटावरुन फिरवताना मुलाकडे  बघाव रोज
त्याचा होकारासाठि सतत ठरलेला पाठलाग
नैतिकतेचे भाषण देउन प्राध्यापक मग थकतात
सार कहि निरथक चा॑गल राहत बाजुला
नकळ्त घडावे कहितरि वाट्ते आज मला.

पदविधर होताच हि॑डावे नोकरिसाठि दाहिदिशा
सततचा नकार एकुनि जिव होइ वेडापिसा
काय शिकले ? किति शिकले ? याच गणित तेव्हा कराव
वेळेच महत्त्व किति असत याच भान तेव्हा उमजुन याव
अन चाहुल लागावि मनि दुखि होउनि
नकळ्त घडावे कहितरि वाट्ते आज मनि.


दिवसामागुन दिवस जातात वय उलटु लागत
जबाबदारिच ओझ जड होतच राहत
नकळ्त पानावतात डोळे त्याचा  चेहरा उभा राह्तो
कुठे असेल तो  मन भुतकाळात डोकाउ लागत
एक अत्रुप्त इछ्या त्याचा  सोबत जगन्याचि
गुदमरुन टाकते या जातिच्या पगड्यात
क्षणात ह्रुदय पिळवटुन निघत...
नकळ्त घडावे कहितरि वाट्ते आज.


बापाच नात मग जपाव लागत
त्या हळ्व्या क्षणा॑नि मन चिम्भ भिजुन जात
आपल बालपन आठ्वु लागत आपल्या मुलात तेव्हा
असेच होतो ना आपण हट्टि त्या वेळेला
सार कस उन्म्ळुन येत एकापाठोपठ एक
अन वाट्ते नकळत कहितरि घडावे आज.


मग अ॑ग थकत सार काहि थकत क्षिण होउन जात शरिर
नजरेसमोर दिसु लागत म्रुत्युच भयान प्रतिबिम्ब
हाति येते काठि तोच एकमेव आधार
सार काहि सुन सुन मावळत जाणारि स॑न्द्याकाळ
उशाकाल होइल का?.....चक्र असे हे नशिबाचे
तरिहि या स॑पलेल्या वळ्णावर कुठेतरि उगाचच का वाट्ते
नकळत कहितरि घडावे...........!
नकळत कहितरि घडावे ..........!